Le historia de navigatores del Web

Le historia del mundo es replete de luctos de poter epic, de tyrannos conquirente e de figuras heroic previemente ignorate. Le historia del navigatores del web non es multo differente. Alcun pioneros universitari scribeva software simple que ha discatenate un revolution informatic, initiante un lucto pro le superioritate inter le navigatores e pro le usatores de internet.

Ante le era web

In 1950, computatores occupava salas integre e esseva minus intelligente que le calculatores de tasca hodierne. Ma le progresso esseva rapide, e verso 1960 illos poteva executar programmas complexe. Governamentos e universitates in tote le mundo pensava alora que il esserea optime si le machinas poterea parlar, stimulante assi le collaboration e avantiamento scientific.

ARPANET ha essite le prime projecto de rete plen de successo e in 1969 le prime message ha essite inviate ab le Laboratorio de scientia del computator del Universitate de California, Los Angeles (UCLA) al Instituto de recerca Stanford (SRI), alsi in California.

Illo discatenava un revolution in le retes de computator. Nove retes formate, connectente universitates e centros de recerca in le globo. Ma pro le sequente 20 annos, internet non esseva accessibile al publico. Illo ha essite limitate a universitate e recercatores del governamento, studentes e corporationes private. Il habeva dozenas de programmas que poterea excambiar informationes super le lineas telephonic, ma nullo de illes esseva facile a usar. Le ver internet aperte e le prime navigator del Web, non esseva create usque 1990.

Le era web

Le scientista de computator britannic Tim Berners-Lee ha create le prime servitor de web e navigator graphic del Web in 1990 durante que laborava al CERN, le Organisation Europee pro Recerca Nuclear, in Suissa. Ille appellava su nove fenestra in internet “WorldWideWeb.” Illo esseva un interfacie graphic facile a usar, create pro le computator NeXT. Per le prime vice, documentos de texto ha essite ligate insimul super un rete public: le Web como nos lo cognosce.

Un anno plus tarde, Berners-Lee demandava al studente de mathematica del CERN Nicola Pellow de scriber le Navigator de modo Linea, un programma pro basic terminales de computator.

Desde le 1993, le Web explodeva. Universitates, governamentos e private corporationes tote videva le opportunitate de internet aperte. Totes besoniava de nove programmas de computator pro lo acceder. Ille anno ha essite create Mosaic, al Centro national pro Applicationes de Supercomputation (NCSA) al Universitate de Illinois Urbana-Champaign per le scientista de computator Marc Andreessen. Illo ha essite le primissime popular navigator del Web e le prime progenitor de Mozilla Firefox.

NCSA Mosaic functionava sur computatores Windows, era facile a usar e dava a totes con un PC accesso al prime paginas web, canales e bibliothecas de imagine. Le sequente anno (1994), Andreessen fundava Netscape e publicava le Navigator Netscape. Illo deveniva plen de formidabile successo e le prime navigator pro le gente. Illo ha essite alsi le prime a mover se in un nove sorta de guerra pro usatores de internet.

Le guerra del navigatores

Desde 1995, Netscape Navigator non esseva le sol maniera de ir online. Le gigante del software de computator Microsoft licentiava le vetere codice de Mosaic e produceva su proprie fenestra al web, Internet Explorer. Le publication discatenava un guerra. Netscape e Microsoft ha laborate febrilmente pro producer nove versiones de lor programmas, cata uno tentava de superar le altere con productos plus veloce e melior.

Netscape ha create e distribuite JavaScript, que dava al sitos web potente capacitates de calculo indisponibile antea. (Ma illes faceva tamben le infame etiquetta <blink>.) Microsoft respondeva con le Folios de stilo in cascada (CSS), que ha devenite le standard pro le conception de paginas web.

Le cosas iva un poco foras controlo in 1997 quando Microsoft ha publicate Internet Explorer 4.0. Le equipa ha producite un gigantesc littera “e” e ha glissate illo sur le gazon del quartiero general Netscape. Le equipa de Netscape tosto abatteva le gigantesc “e” e poneva lor proprie dinosauro mascotte Mozilla supra illo.

Alora Microsoft initiava expedir Internet Explorer con lor systema operative Windows. In 4 annos, illo prendeva le 75% del mercato e le 1999 illo deteneva le 99% del mercato. Le compania debeva affrontar un querela del antitrust re iste displaciamento e Netscape decideva de render open-source su codification e creava le organisation non lucrative Mozilla, que continuava crear le navigar e publicava Firefox in 2002. Consciente que detener un monopolio del navigator non esseva in le melior interesse del usatores e del web aperte, Firefox ha essite create pro permitter un selection al usatores del web. In le 2010, Mozilla Firefox e alteres habeva reducite le quota de mercato de Internet Explorer al 50%.

Altere competitores ha emergite durante le tarde ‘90s e le prime 2000s, como Opera, Safari, e Google Chrome. Microsoft Edge ha supplantate Internet Explorer con le version de Windows 10 in le 2015.

Navigar sur le Web hodie

Hodie il ha justo un manata de manieras pro acceder internet. Firefox, Google Chrome, Microsoft Edge, Safari e Opera es le principal competitores. Le apparatos mobile ha emergite durante le decade passate como le maniera preferite de acceder a internet. Hodie, le major parte del usatores de internet usa solo navigatores mobile e applicationes pro ir online. Le versiones mobile del major navigatores es disponibile pro apparatos iOS e Android. Ben que iste applicationes es multo utile pro propositos specific, illos solo forni limitate accesso al web.

-- In le futuro, le web probabilemente se dimittera de su radices de hypertexto pro devenir un vaste mar de experientias interactive. Le realitate virtual esseva sur le horizonte pro decades (al minus depost le publication de Lawnmower Man in 1992 e le Nintendo Virtual Boy in 1995), ma le web pote al fin apportar lo al massas. Firefox ora ha le supporto al WebVR e A-Frame, que permitte al disveloppatores de rapidemente e facilemente construer sitos web de realitate virtual. Le major parte del moderne apparatos mobile supporta WebVR, e pote facilemente esser usate como bonettos con simple cassas de carton. Un realitate virtual 3D web, como illo que imaginava per scientia fiction le autor Neal Stephenson, pote esser justo detra le angulo. Un realitate virtual 3D web, como illo que imaginava per scientia fiction le autor Neal Stephenson, pote esser justo detra le angulo.

Qualcunque sia le futuro del web, Mozilla e Firefox essera al disposition del usatores, assecurante que illes ha potente applicationes pro experimentar le web e tote lo que illo ha a offerer. Le web es pro totes, e totes deberea haber le controlo de lor experientia in linea. Ecce proque nos include in Firefox instrumentos pro proteger le vita private del usator e nos non vende jammais datos del usator a interprisas de publicitate.

Ressources

• https://en.wikipedia.org/wiki/Mosaic_(web_browser)
• https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_web_browser
• https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_Internet
• https://en.wikipedia.org/wiki/Browser_wars
• https://home.cern/topics/birth-web
• https://www.zdnet.com/article/before-the-web-the-internet-in-1991/